Avokado’nun bin bir çeşit tarifinden bence en lezzetlisi olan guacamole. Son zamanlarda müptelası olduğum sosu tadarken bu güzel lezzetin nasıl ortaya çıktığını merak ettim. Zaten burada amacım sizlere hiç bilmediğiniz, daha önce hiç tatmadığınız lezzetleri anlatmak değil. Bildiğiniz, bilmediğiniz ama benim deneyip sevdiğim, sıklıkla severek yediğim lezzetleri ve onların tarihindeki ilginç bilgileri anlatmak sizlere.
Tabii ki guacamole dendiğinde akla ilk olarak gelen avokadodan bahsetmeden de olmaz. O nedenle ilk olarak avokado ve onun ilginç tarihinden bahsederek başlayalım.
İçindekiler
Avokado
Anavatanı Orta Meksika olan meyve türü son birkaç yıldır ülkemizde, dolayısıyla hayatımızda çokça popüler. İster yeni lezzetler keşfetmek isteyenler, içeriği açısından zengin yağ ve protein miktarı ile de isterse sağlıklı beslenmek isteyenler için en gözde ve besleyici alternatiflerden birisi avokado. Tabii birçok farklı tarifi ve kolay hazırlanabilir olması da onu cezbedici kılan bir diğer özelliklerden sadece biri.
Aslına bakarsanız avokadonun ilginç bir tarihi bulunmakta. Başlangıçta, avokado Aztek kelimesi olan “ahu?Catl” imiş ve bu da “testis” anlamına geliyormuş. Bu adın, avokadonun ağaçtan çiftler halinde sarkma biçiminden gelip gelmediği veya afrodizyak niteliğine atıfta bulunup bulunmadığı ise hala gizemini korumakta.
İspanyollarda bu kelime “aguacate” adını almış. Daha sonrları ise zamanla “avogato” ya dönüşmüş. Son olarak, günümüzdeki hali olan “avokado” olmuş.
Akdeniz’in İkliminde de Yetişiyormuş
Başlarda hiç araştırmadan gidip aldığım için (koca cahil ben), “İthal meyve bu bir sürü karbon ayak izi bıraktım…” deyip dururken bir gün nihayetinde araştırmak aklıma geldi. Ve aslında ülkemizde Antalya’dan tutun da İskenderun’a kadar Akdeniz Bölgesi’nin tamamında yetiştiğini öğrenince atıksız yaşamak için o sıralar çok çaba gösteren ben nasıl bir rahatlama yaşadım anlatamam size.
Tüm atık, karbon ayak izi krizlerini atlattıktan sonra bir adımım daha vardı ki o da avokadoları olgunlaştırmak… Neyse ki daha önce deneyen ve deneyimlerini paylaşan Türk insanları sayesinde elma veya muzla aynı poşette bekletince iki günde hemencecik yenecek kıvama gelen avokadolarım olmuştu. Ve nihayetinde tarifleri denemeye gelmişti sıra.
Avokado’nun salatadan tutun da pudinge kadar o kadar geniş bir yelpazede kullanımı var ki her bir tarifte küçük bir çocuğun yeni şeyler öğrendiğindeki sevinci, heyecanı ve mutluluğunu bende görmek mümkündü. Gözlerimden kalpler, yıldızlar ve daha bilumum simgeler fışkırarak mutfak tezgahına koştum.
İlk olarak denediğim şekli kahvaltılık sostu. Tadı da doyuruculuğu da mükemmeldi diyebilirim. Çünkü doymak bilmeyen beni bile bir dilim ile doyurmuş, akşama kadar da acıktırmamıştı. Sosu neredeyse her şeyle denedikten sonra farklı tarifleri denemenin zamanı gelmişti.
Guaccamole ve Tarihi
Avokado, kökeni ve tarihi derken gelelim esas lezzetimiz olan guacamolenin tarihine. Aslında bu güzel lezzetin kökenleri 1500’lü yıllara kadar uzanmaktadır. Avokadonun kökeni, doğal olarak yetiştiği Güney Orta Meksika’dadır. Bu nedenle guaccamole, o bölgede yaşayan Aztekler tarafından ortaya çıkan bir lezzettir.
Günümüz Guacamolesi 
Guacamole’nin İlk Hali
Esasında guaccamole, ilk olarak ezilmiş avokado ve baharatların karışımından oluşan bir sos olarak ortaya çıkmıştır. Azteklerin en güzel lezzetlerinden biri olan bu sosu zamanla İspanyollar’da benimsemiş ve sevmişlerdir. Başlangıçta avokado, domates ve baharat karışımı olan bu sosa zamanla chilli biberi, soğan, limon suyu, kişniş gibi kendi kültürlerine özgü malzemeleri de ekleyerek değiştirmişlerdir.
Aslında İspanyolların bu sosla ilgili değiştirdikleri tek şey sosun tarifi değil. Aslen modern ismi Aztek kelimesi olan “āhuacamolli” den türemiş ve tam anlamıyla “avokado sosu” anlamına gelen bu kelimeyi doğru bir şekilde telaffuz edemeyen İspanyollar sosun ismini bugünkü adı ile bildiğimiz “guacamole” olarak değiştirmişler.
Avokado Sevgisi
Son yıllarda sadece mutfağımızda değil aynı zamanda hayatımızda da geniş yer kaplayan bir hale geldi avokado. Avokado’lu yastıkla başlayan çılgınlık, günlük yaşamda kullandığımız birçok objeye sıçramış durumda.
Hatta bu akım öyle büyük bir noktaya gelmiş ki Londra’da avokadolu objelerle fotoğraf çekimine bir gün ayrılmış ve bugüne “avolution” adı verilmiş. Avokado günün yanı sıra en çok kullanılan sosyal medya mecralarından biri olan Instagram’da her gün yaklaşık 3 milyon avokado ve guacamole fotoğrafı yayınlanıyor. Artık avokado ve guaccamole dünyanın vazgeçilmez birer parçası olmuş durumda.
